Slim geboren of slim geworden?
Bron: https://www.vernieuwenderwijs.nl/growth-mindset-wat-waarom-en-hoe/
De CITO-toets staat voor de leerlingen uit groep 8 alweer bijna voor de deur. Een bepalend moment, want de uitslag geeft een indicatie van welk niveau voortgezet onderwijs bij je past. Gelukkig is het niet het enige waar naar wordt gekeken bij het bepalen van het niveau van een leerling, ook de leerkrachten hebben veel invloed. Toch zien veel mensen het als een meting van hoe slim iemand is, maar is dit wel zo? Is je intelligentie een vaststaand feit of kun je slimmer worden?
Volgens de mindset-methode is intelligentie geen vaststaand iets. Je ontwikkelt jezelf continu. In hoeverre je jezelf kunt ontwikkelen, hangt af van hoeveel je jezelf uitdaagt. De methode maakt onderscheid tussen twee soorten mindsets; de growth-mindset en de fixed-mindset. Wanneer iemand de groeiende denkstijl (growth-mindset) toepast, gelooft hij of zij dat je je vaardigheden en capaciteiten kunt ontwikkelen: niet bang zijn om af en toe fouten te maken, maar juist blij zijn dat je van je fouten kunt leren. Ook kritiek is iets waar je van leert en niet iets waarbij je jezelf moet verdedigen. Tegenover de growth-mindset staat de vaste denkstijl, de fixed-mindset. Mensen met deze denkstijl geloven dat intelligentie vaststaat. Als je iets niet kan, is de kans klein dat je het ooit gaat leren. Bovendien zijn fouten heel vervelend en moet je die proberen te vermijden. Mensen die deze denkstijl aanhouden voelen succes van anderen vaak als dreiging.
Het indelen van mensen in deze twee denkstijlen is natuurlijk erg zwart-wit. Het antwoord op de vraag of intelligentie aangeboren is of ook aangeleerd kan worden, zal dan ook ergens in het midden liggen, vermoeden wij. Je kunt jezelf meer aanleren dan je denkt. Wij denken dat je capaciteiten en vaardigheden kunt ontwikkelen, maar dat het bij de een makkelijker gaat dan bij de ander. Een zekere aanleg is dus wel nodig. Toch helpt het om een groeiende mindset aan te nemen als het op leren aankomt, aangezien mensen met groeiende mindset over het algemeen beter presteren dan mensen met een vaste mindset. Ook wij proberen leerlingen in te laten zien dat zij veel kunnen leren, als ze het maar willen. “Ik kan dat vak gewoon niet”, is iets wat wij dagelijks horen. Als leerlingen inzien dat het geen kwestie is van niet kunnen, maar het nóg niet kunnen, kun je de intrinsieke motivatie stimuleren en blijkt vaak dat “het onmogelijke” toch mogelijk is, de eerste dikke voldoende voor het moeilijke vak is toch binnen!
